Ederlezi...

Her yıl heyecanla beklediğim,günler öncesinden planlayıp harekete geçtiğim canımm ederlezi yani hıdırellez... 

Daha öncede bahsettiğim gibi bir seremoni benim için ve o yüzden layığıyla kutlanmalı.

Hıdırellez aslında bahar bayramıdır. Baharın gelişi kutlanır. Ve inanışa göre Hz Hızır ve  Hz İlyas 5 mayıs akşamını 6 mayısa bağlayan gecede denizde buluşurlar. Ve kimin ne dileği varsa; deniz kenarına yapılan taşlardan dilekler yada yazılıp gül ağacına asılanlar hangisi ertesi gün yoksa onu Hızır'ın yada İlyas'ın aldığına ve o dileğin yıl içinde gerçekleşeceğine inanılır.

 Ben inananlardanım. Şehir efsanesi olmadığına göre. Hızır Aleyisselamında var olduğunu bildiğime göre dileklerimin de gerçek olacağına inanırım.Olur da. Zaten her şey inançla ve beynimizi yönlendirmemizle değil midir? Bugün oluşan bu muhteşem enerjiden neden yararlanmayalım.Her şeyin enerjiden oluştuğunu biliyorsunuz değil mi? O halde neden bu günü boş geçirelim. Hadi kalkın hazırlanın hıdırellezi kutlayacağız. 

Ama bunun öncesinde kederli kısa bir hikaye anlatmak isterim. Sezen Aksunun Goran Bregoviçle yaptığı bir albüm vardı hatırlarmısınız bilmem ? Orada söylenen bir şarkı vardır. Ederlezi... ki hıdırellez demektir İşte ben bunun hikayesini daha yeni öğrendim. 

Bu şarkının orijinal versiyonu romanca. Anlamı ise özgürlüklerine düşkünlüklerinden dolayı toplumda bir türlü yer bulamayan ve ötekileştirilen ,yoksulluğa mahkum edilen çingenelerin baharın gelişi ve tüm bu olumsuzluklardan kurtulmak amacıyla Allaha ettiği bir dua ve yakarışmış. Balkan çingenelerinin türküsüymüş bu ,Boşnak kızlar için bir Sırp yani Goran Bregoviç bestelemiş. Aynı zamanda Çingeneler Zamanı filminin de müziği...(filmi izlemedim)

Halbuki Roman denildiğinde hep eğlence ve boş vermişlik gelir benim aklıma.Ama görünmeyen tarafı da varmış bu işin . Kim bilir ne acılar ne hayal kırıklıkları yaşanmış. Şu şarkının sözlerine bir baksanıza...

Ederlezi goran,ederlezi

Kızların ağıtlar düzerken bosna yaylalarında,

Acıya bulanmıştı şenlikleri,

Ederlezi yine gelmişti her sene geldiği gibi,

Ne bilsin burada yetim kızlar var

Bu sene ederlezi babasız kalmıştı

Yetim kızların yürekleriydi gelen.

Sarı saçları mavi gözleriyle,

Gökyüzü bile özenirdi güzelliklerine,

Deniz utanırdı mavisinden,

Cenazelere uğurlanmıştı ederlezi,

Şurada yatan kefensiz, babalarımızdı

Boşnak kızları goran'ın,

Yetimdi sarıları, yetimdi mavileri.

Ah ederlezi, niye geldin bu sene

Bilmez misin, buradaki kızlar yetim

Şurada yatan babalarımızdı, kefensiz

Yaslar bağladı sarı saçlarımız

Babasızdı mavi gözlerimiz

Ve goran, haykır yine bosna dağlarına

Ederlezi kızlarım, ederlezi

Bu şarkı bana hüzün verdi... bazı yerlerde, bazı zamanlarda ,bazı kızların ,kadınların ne acılar çektiğini düşünmeye başladım.Halbuki kızlar ve kadınlar için yapılacak en güzel şey bizlerin yapısının naifliğinde sevmeye ve gülmemize izin verilmesidir. Başka bir şeye gerek olduğunu sanmıyorum.Sevginin olduğu yere hakta uğrar, eşitlikte ,özgürlükte... Haydi kızlar bağırarak söyleyelim bu şarkıyı hüzünlere inat gidip romanlarla bir olup göbek atalım,Şenliklerine katılalım. Hepimiz biriz neticede...

Peki neler yapmalı bugün?  Onuda öteki yazımda paylaşacağım bu anın büyüsü bozulmasın. Bıraktığımız gibi kalsın ve tüm dilekler kabul olsun..

şarkının türkçe sözleri;/www.kizlarsoruyor.com

NOT:(Bilgi uludağ sözlük)(Büyük küçük harf değişimi bilgi sitesi izin vermediği için yapılamamaktadır.)

OSmanlı devletinin balkan yarımdasındaki topraklarını kaybetmesiyle birlikte, akın akın anadolu'ya göç eden insanlardır. bu göçmenler geldikleri ülke ve etnik kökenlerine göre kategorize edilecek olursa;

bulgaristan göçmenleri ; büyük çoğunluğu osmanlı devletinin iskan politikası gereği anadolu'dan iskan edilen yörük/türkmenlerin torunları olan türklerdir, ayrıca az miktarda pomak ve çingene de bulgaristan'dan ülkemize göç etmiştir.

yunanistan göçmenleri ; büyük kısmı osmanlı devletinin iskan politikası gereği anadolu'dan iskan edilen yörük/türkmenlerin torunları olan türklerdir, ayrıca önemli miktarda pomak, arnavut ve patriyot da yunanistan'dan ülkemize göç etmiştir.

makedonya göçmenleri ; büyük kısmı osmanlı devletinin iskan politikası gereği anadolu'dan iskan edilen yörük/türkmenlerin torunları olan türkler ve balkanların yerli kavimlerinden olan arnavutlar'dan oluşur. ayrıca önemli miktarda torbeş ve boşnak da makedonya'dan ülkemize göç etmiştir.

kosova göçmenleri ; büyük kısmı arnavutlar'dan ve türkler'den oluşmaktadır. ayrıca az miktarda boşnak da kosova'dan ülkemize göç etmiştir.

bosna-hersek göçmenleri ; tamamı balkanların yerli slav kavimlerinden olan boşnak'lardan oluşmaktadır.

romanya göçmenleri ; tamamı osmanlı devletinin iskan politikası gereği anadolu'dan iskan edilen yörük/türkmenlerin torunları olan türkler ve kırım'dan gelen tatar türklerinden oluşmaktadır.